Trzy nowe usługi na rzecz rozwoju klastra AgroBioCluster w zakresie transformacji cyfrowej, Przemysłu 4.0 oraz Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (GOZ)
Od kwietnia 2022, Fundacja UNIMOS pracowała nad rozwojem trzech nowych usług klastrowych wspierających członków klastra AgroBioCluster w transformacji cyfrowej, Przemyśle 4.0 oraz Gospodarce o Obiegu Zamkniętym (GOZ) w ramach projektu AMPLIFICA dofinansowanego ze środków z budżetu Województwa Mazowieckiego. Projekt był zorientowany na wzmocnienie pozycji konkurencyjnej klastra na rynku poprzez rozszerzenie katalogu usług rozwojowych.
Proces został podzielony na trzy etapy. Pierwszy – projektowanie nowych usług – skupiał się na zbieraniu informacji zwrotnych od członków klastra i partnerów pod kątem prioretytetyzacji ich potrzeb pod kątem pożądanego kontentu i formatu. Aby tego dokonać, zorganizowana została seria warsztatów projektowania usług dla zespołu zarządzania klastrem w formie hybrydowej, wirtualnej i osobistej oraz przy użyciu różnorodnych narzędzi i metod, które obejmowały zwinne projektowanie usług (agile service design), propozycję wartości (value proposition) oraz nowe media i narzędzia cyfrowe (new media and digital tools). W rezultacie stworzono plan działania w formie wizualizacji procesu nowych usług jako podstawę do kolejnych faz projektu.
Tworzenie treści było drugim etapem projektu i polegało na opracowaniu treści dla trzech nowych usług:
- Transformacja cyfrowa
- Gospodarka o Obiegu Zamkniętym (GOZ)
- Przemysł 0
Biorąc pod uwagę obecne projekty europejskie i regionalne klastra AgroBioCluster, jak również informacje zwrotne zebrane od członków klastra, projektowanie usług zostało opracowane w formie usług modułowych.
Trzy nowe usługi mają następujące elementy:
- Strategia i nowe modele biznesowe z przykładami firm, które wdrożyły te modele;
- Finansowanie – R&D&I Funding Observatory – związane z ustrukturyzowanym formatem monitorowania i wyboru możliwości finansowania badań, rozwoju i innowacji, które mogą służyć jako linie finansowania transformacji cyfrowej, gospodarki o obiegu zamkniętym i rozwoju Przemysłu 4.0
- Kompetencje – związane z umiejętnościami i zdolnościami niezbędnymi do tworzenia międzynarodowych konsorcjów w ramach Programu Horyzont Europa oraz składania wniosków na otwarte nabory wraz z przykładami przedsiębiorstw i organizacji, które z powodzeniem wdrażają procesy transformacji cyfrowej i cyrkularnej oraz koncepcję Przemysłu0
Po opracowaniu kontentów, Fundacja UNIMOS przystąpiła do procesu wdrażenia usług w celu przetestowania ich treści, zwalidowania oraz zebrania informacji zwrotnych w celu wprowadzania dalszych ulepszeń. Wszystkie trzy usługi zostały wdrożone, promowane oraz walidowane podczas oraz po 12 edycji Forum Rozwoju Mazowsza – największym wydarzeniu poświęconym innowacjom i funduszom UE na Mazowszu. W tym roku uczestnikami Forum była delegacja międzynarodowych ekspertów klastrowych z Hiszpanii, Francji i Holandii reprezentujących liderów innowacji w dziedzinie rozwoju rolno-spożywczego.
Zgodnie z oczekiwaniami członków klastra, usługi modułowe zostały wdrożone w formie zwinnych, kolektywnych i dynamicznych sesji posiadających jako czynniki napędzające innowacje kwestie dostępności technologicznej, dostępności zasobów i biomasy oraz zidentyfikowanych wyzwań na które wspólnie i symultanicznie poszukiwano rozwiązań. Wartością dodaną był udział w sesjach międzynarodowych ekspertów, którzy pracowali w ramach całego łańcucha wartości branży rolno-spożywczej oraz mając jako wspólny mianownik temat produkcji jabłek – jednego z największych atutów regionu Mazowsza.
- Usługa klastrowa w zakresie transformacji cyfrowej koncentrowała się na innowacjach opartych na wyzwaniach i skoncentrowana była na kreatywnym poszukiwaniu rozwiązań do zidentyfikowanych wcześniej wyzwań. W tym przypadku paszportyzacja produktu (paszport jabłka)była tematem przewodnim oraz zorientowanym na poszukiwaniu rozwiązań związanych ze standardyzacją informacji o konkretnej partii produktów (istotne informacje,które powinny być zawarte w paszporcie produktów),sposobem motywowania rolników/producentów do ich udostępniania, sposobem promowania autentyczności oraz zbierania informacji w czasie rzeczywistym
- Usługa klastrowa w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym skoncentrowana była na innowacjach opartych na zasobach,które wykorzystują dostępność biomasy, produktów ubocznych/strumieni odpadów jako nowe źródła wartości.W tym przypadku wdrożenie usługi skoncentrowane było na upcyclingu, rewaloryzacji oraz zmienienia przeznaczenia (od odpadu do wartości) zasobów z produkcji jabłek oraz produkcji soków jabłkowych. Głównym celem było zidentyfikowanie nowych sposobów wykorzystania strumieni odpadów, produktów ubocznych i niedostatecznie wykorzystanych zasobów z produkcji jabłek i przetwórstwa soków jabłkowych,takich jak wytłoki jabłkowe, gałęzie z przycinania jabłek (beloty)
- Usługa klastrowa w zakresie Przemysłu 4.0 była ukierunkowana na innowacje napędzane technologiami (nowe modele biznesowe, pomysły i procesy), które odnoszą się do nowych możliwości technologicznych. W szczególności, członkowie i partnerzy klastra AgroBioCluster pracowali nad rozwiązaniami kosmicznymi, satelitarnymi i bezzałogowymi systemami powietrznymi (UAV) do zastosowania na rzecz zrównoważonej i przewidywalnej produkcji jabłek. Co najmniej cztery nowe koncepcje projektu zostały opracowane w oparciu o analizę potencjalnych kompetencji niezbędnych do jego wdrożenia.
Dodatkowo, zidentyfikowano nowe koncepcje rozwoju nowych usług klastrowych, takie jak:
- innowacje oparte na wiedzy fachowej, które są napędzane wykorzystaniem know-how, fachowej wiedzy i nowego (kolektywnego) sposobu myślenia w celu opracowania nowych produktu z jabłek i soków jabłkowych
- innowacji opartych na potrzebach konsumenckich, które uwzględniają oczekiwania klientów w zakresie projektowania nowych, przystępnych cenowo, użytecznych i bardziej zrównoważonych rozwiązań opakowaniowych dla soków jabłkowych
Dla każdej z usług określono wymagane kompetencje i umiejętności oraz przedstawiono potencjalne możliwości finansowania w celu wybrania najodpowiedniejszego naboru z Programu Horyzont Europe. Wstępnie zostało wyselekcjonowanych 80 otwartych naborów do składania wniosków w ramach Horyzontu Europa, które zostały przedstawione członkom klastra i partnerom w celu dopasowania ich do najbardziej istotnych potrzeb oraz zainteresowań rozwojowych.
Program prac Horyzont Europa na lata 2023-2024 obejmował między innymi następujące destynacje:
- Food, Bioeconomy, Natural Resources, Agriculture and Environment , including FARM2FORK, CIRCBIO, ZERO POLUTIONS, COMMUNITIES AND GOVERNANCE
- Digital, industry and space, including TWIN GREEN AND DIGITAL TRANSITION, RESILIENCE , Digital & Emerging Technologies for Competitiveness and Fit for the Green Deal and A human-centered and ethical development of digital and industrial technologies
- Culture, creativity and inclusive society
- European Innovation Ecosystems (EIE), including European Innovation Ecosystems (EIE) and INNOVSMES – Partnership on Innovative SMEs
- WIDENING
Realizacja usług była promowana podczas Forum Rozwoju Mazowsza poprzez zorganizowanie stacjonarnego eventu promocyjnego, a także przez publikacje internetowe opracowane zarówno w języku polskim, jak i angielskim.
Po wdrożeniu usług, została przeprowadzona ewaluacja wykorzystująca różne techniki, tj. obserwacja uczestnicząca, wywiady indywidualne, wirtualne zbieranie informacji zwrotnych w celu dopracowania wdrożonych usług oraz ich oferowania dla członków i partnerów klastra. Biorąc pod uwagę fakt, iż w dniu 6 grudnia 2022 r. Komisja Europejska opublikowała oficjalne programy prac programu Horyzont Europa na lata 2023-2024, wstępnie wybrane nabory do składania wniosków zostaną zaktualizowane i dopasowane do zidentyfikowanych potrzeb członków i partnerów AgroBioCluster.
Realizacja zadania AMPLIFICA umożliwiła zwiększenie wiedzy, świadomości i umiejętności członków, partnerów i zespołu zarządzającego klastrem w procesach transformacji w kierunku Przemysłu 4.0 oraz Circular Economy. Projekt wspomógł tworzenie nowych usług dla członków klastra skoncentrowanych na rozwoju innowacyjności, nowych produktów i usług oraz digitalowych form promocji na rzecz rozwoju sprzedaży krajowej i międzynarodowej produktów. Dzięki realizacji projektu nastąpiło wzmocnienie rozpoznawalności klastra, jego członków i ich oferty na rynkach międzynarodowych poprzez wspólną promocję zagraniczną w prestiżowych wydarzeniach międzynarodowych, rozwijanie możliwości udziału konsorcjach projektowych badawczych i rozwojowych (B+R i H2020) oraz obecności w mediach społecznościowych. Tym samym, projekt przyczynił się do zwiększenia zaangażowania mazowieckich klastrów i MSP w projekty międzynarodowe na rzecz rozwoju badań i innowacji, w szczególności w obszarze Przemysłu 4.0 i gospodarki cyrkularnej.
Strona projektu AMPLIFICA.
Zadanie publiczne pn. AMPLIFICA jest dofinansowane ze środków z budżetu Województwa Mazowieckiego.